Ánh sáng xanh là gì ? Tác Nhân Gây Hại Cho Mắt
Bước ra ngoài tiếp xúc với ánh sáng mặt trời; bật công tắc điện trong nhà; bật máy tính, điện thoại hoặc thiết bị kỹ thuật số khác – tất cả những điều này dẫn đến việc mắt bạn tiếp xúc với nhiều tia sáng nhìn thấy (và đôi khi vô hình) với một loạt các hiệu ứng. Trong đó có tia ánh sáng xanh có lợi và có hại.
Hầu hết mọi người đều biết rằng ánh sáng mặt trời có chứa các tia sáng nhìn thấy được và cả các tia cực tím vô hình khiến bạn có thể bị sạm hoặc bỏng da. Nhưng điều mà nhiều người không biết là ánh sáng nhìn thấy được phát ra từ mặt trời bao gồm một loạt các tia sáng có màu khác nhau chứa lượng năng lượng khác nhau.
1. Ánh sáng xanh là gì?
Ánh sáng xanh thường được định nghĩa là ánh sáng khả kiến nằm trong khoảng từ 380 đến 500nm. Ánh sáng xanh đôi khi bị phá vỡ thành ánh sáng xanh tím (khoảng 380 đến 450nm) và xanh lam (khoảng 450 đến 500nm).
Vì vậy, khoảng một phần ba tất cả ánh sáng khả kiến được coi là ánh sáng nhìn thấy có năng lượng cao (HEV) hoặc “xanh lam”.
Nguồn ánh sáng tự nhiên duy nhất xuất hiện là ánh sáng mặt trời, cơ thể con người có thể thích nghi được với ánh sáng đó. Ánh sáng từ mặt trời phát ra sẽ cung cấp năng lượng cho con người, kích thích não bộ phát triển, hấp thu được các chất dinh dưỡng. Nguồn sáng này báo hiệu cho chúng ta phải làm việc hay nghỉ ngơi. Khi không có tín hiệu này thì cơ thể cần phải được nghỉ ngơi.
Dãy màu sắc ánh sáng này cũng góp phần cho sự phát triển của thực vật, kích thích sự phát triển của lá, làm tăng màu sắc và hương thơm của thực vật.
Tuy nhiên có nhiều nguồn sáng xanh nhân tạo bao gồm các đèn huỳnh quang, đèn led và tivi màn hình phẳng. Đáng lưu ý hơn nữa là sự xuất hiện từ các màn hình hiển thị của máy tính, điện thoại, các thiết bị kỹ thuật số.
Nguồn ánh sáng này phát ra chỉ bằng 1 phần nhỏ so với ánh sáng mặt trời. Nhưng thời gian con người sử dụng các thiết bị phát ra nguồn sáng này ngày càng nhiều làm tăng thêm sự lo ngại về tác động lâu dài của ánh sáng xanh đến sức khỏe của mắt.
Ánh sáng xanh
2. Tác động xấu của ánh sáng xanh gây hại lên đôi mắt.
Sự khó chịu của một số người sau khi nhìn vào màn hình rất có thể là bởi hội chứng mỏi mắt kỹ thuật số. Hầu hết chúng ta chớp mắt ít hơn khi nhìn vào màn hình, gây nên tình trạng mỏi và khô mắt.
Ánh sáng xanh ảnh hưởng đến nhịp sinh học của cơ thể, chu kỳ thức và ngủ tự nhiên của chúng ta. Vào ban ngày, ánh sáng xanh đánh thức chúng ta và kích thích chúng ta. Nhưng việc tiếp xúc với ánh sáng xanh quá nhiều vào đêm khuya từ điện thoại, máy tính bảng hoặc máy tính có thể khiến bạn cảm thấy khó ngủ hơn.
Đó là lý do tại sao các chuyên gia khuyên bạn nên cố gắng giới hạn thời gian tiếp xúc với màn hình trong vòng 2 đến 3 giờ trước khi đi ngủ. Nhiều thiết bị có cài đặt ban đêm giúp giảm thiểu tiếp xúc với ánh sáng xanh vào buổi tối.
Mặc dù mọi người thường tiếp xúc với nguồn ánh sáng từ máy tính và điện thoại, tuy nhiên, nguồn ánh sáng xanh lớn nhất là ánh sáng mặt trời. Các nguồn khác bao gồm ánh sáng huỳnh quang, bóng đèn huỳnh quang compact và ánh sáng LED. Tiếp xúc với ánh sáng xanh từ màn hình ít hơn nhiều so với ánh sáng xanhh từ mặt trời. Ánh sáng xanh có hại cho mắt, tuy nhiên nó cũng không gây hại nhiều hơn so với nguồn ánh sáng từ mặt trời.
Tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt, tổn thương ở mắt và ung thư. Tuy nhiên các tác dụng của ánh sáng xanh vẫn đang được nghiên cứu.
Một số nghiên cứu cho thấy rằng không tiếp xúc đủ với ánh sáng mặt trời ở trẻ có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển thị lực. Một số nghiên cứu gần đây cũng cho thấy, không tiếp xúc đủ với ánh nắng mặt trời cũng có thể làm tăng nguy cơ cận thị (cận thị) ở thanh thiếu niên và thanh niên.
Cấu trúc trước của mắt ở người trưởng thành (giác mạc và thủy tinh thể) rất hiệu quả trong việc ngăn chặn tia UV chiếu đến võng mạc, nhạy cảm với ánh sáng ở phía sau nhãn cầu. Trên thực tế dưới 1% bức xạ UV từ mặt trời đến võng mạc, ngay cả khi bạn không đeo kính râm.
Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng, đeo kính râm rất quan trọng để bảo vệ các bộ phận của mắt khỏi tổn thương có thể dẫn đến tổng thương mắt…
Mặt khác, hầu như tất cả ánh sáng xanh có thể nhìn thấy đều đi qua giác mạc và thấu kính đến võng mạc.
. Tiếp xúc với ánh sáng xanh có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng
Thực tế là ánh sáng xanh xuyên qua võng mạc (lớp lót bên trong của mắt) rất quan trọng, bởi vì các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh có thể làm hỏng các tế bào nhạy cảm với ánh sáng ở võng mạc.
Ánh sáng xanh có hại cho mắt, điều này gây ra những thay đổi tương tự như thoái hóa điểm vàng, có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn. (Tìm hiểu thêm về thoái hóa điểm vàng Wiki)
Mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định lượng ánh sáng xanh tự nhiên và nhân tạo được coi là quá nhiều với võng mạc khi nào, nhiều chuyên gia chăm sóc mắt lo ngại rằng việc tiếp xúc với ánh sáng xanh từ màn hình máy tính, điện thoại thông minh và các thiết bị kỹ thuật số khác có thể tăng lên nguy cơ thoái hóa điểm vàng của một người sau này.
. Ánh sáng xanh góp phần gây nên tình trạng mỏi mắt kỹ thuật số
Bởi vì bước sóng ngắn, ánh sáng xanh năng lượng cao tán xạ dễ dàng hơn so với ánh sáng khác, nó không dễ tập trung. Khi bạn đang nhìn vào màn hình máy tính và các thiết bị kỹ thuật số khác phát ra lượng ánh sáng xanh đáng kể, “nhiễu” thị giác không tập trung này làm giảm độ tương phản và có thể góp phần gây mỏi mắt kỹ thuật số.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các ống kính chặn ánh sáng xanh có bước sóng nhỏ hơn 450nm (ánh sáng xanh tím) làm tăng độ tương phản đáng kể. Do đó, kính có màu vàng có thể tăng sự thoải mái khi bạn xem các thiết bị kỹ thuật số trong thời gian dài.
. Tuy nhiên, trên thực tế, không phải tất cả ánh sáng xanh đều xấu
Có phải tất cả ánh sáng màu xanh đều gây hại cho bạn? Tại sao không chặn tất cả ánh sáng xanh, mọi lúc?
Nhiều nghiên cứu cũng đã ghi nhận rằng, việc tiếp xúc với ánh sáng xanh cũng là điều cần thiết để có được sức khỏe tốt. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ánh sáng xanh giúp tăng cường sự tỉnh táo, giúp trí nhớ và chức năng nhận thức và nâng cao tâm trạng.
Trên thực tế, liệu pháp ánh sáng được sử dụng để điều trị rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) – một loại trầm cảm liên quan đến sự thay đổi theo mùa, với các triệu chứng thường bắt đầu vào mùa thu và tiếp tục qua mùa đông.
Ánh sáng xanh cũng rất quan trọng trong việc điều chỉnh nhịp sinh học của cơ thể. Nó giúp điều chỉnh chu kỳ thức – ngủ do vậy tiếp xúc với ánh sáng xanh vào ban ngày sẽ giúp duy trì nhịp sinh học bình thường và ổn định.
Các nguồn ánh sáng cho liệu pháp này phát ra ánh sáng trắng sáng chứa một lượng đáng kể các tia sáng xanh HEV.
Ngoài ra, ánh sáng xanh rất quan trọng trong việc điều chỉnh nhịp sinh học – sự thức giấc tự nhiên và chu kỳ giấc ngủ của cơ thể. Tiếp xúc với ánh sáng xanh vào ban ngày giúp duy trì nhịp sinh học khỏe mạnh.
Nhưng quá nhiều ánh sáng xanh vào đêm khuya (chẳng hạn đọc tiểu thuyết trên máy tính bảng) có thể phá vỡ chu kỳ này, có khả năng gây ra mất ngủ và mệt mỏi vào ban ngày.
3. Làm thế nào để bảo vệ mắt khỏi ánh sáng xanh
Do yêu cầu của công việc cũng như cuộc sống hiện đại, chúng ta không thể loại bỏ hoàn toàn những thiết bị điện tử ra khỏi sinh hoạt của mình, vậy phải làm thế nào để hạn chế được mức độ ảnh hưởng của ánh sáng xanh để bảo vệ đôi mắt của mình?
- – Nên sử dụng các thiết bị điện tử với màn hình có công nghệ tối giảm ánh sáng xanh
- – Sử dụng kính lọc ánh sáng xanh Bluecut mỗi khi làm việc hoặc học tập cùng với các thiết bị điện tử, nếu bị cận thị, bạn có thể sử dụng kính cận bluecut.
- – Để độ sáng màn hình vừa phải, chuyển ánh sáng của màn hình về tông màu vàng, buổi tối nên để chế độ màn hình buổi đêm (nếu có)
- – Sử dụng thiết bị điện tử khoa học, nghỉ ngơi mắt điều độ mối 20s sau 20 phút làm việc, nhìn ra xa 20 feet (6m) để luyện điều tiết cho mắt, tránh mỏi mắt.
- – Dành thời gian hoạt động thư giãn ngoài trời ít nhất 30p – 1 tiếng mỗi ngày
- – Bổ sung thực phẩm tốt cho mắt và sức khỏe
- – Kiểm tra mắt định kỳ ít nhất 2 lần 1 năm để phát hiện sớm các bệnh về mắt
Tất cả mọi thứ đều có mặt lợi và hại của nó, tuy không thể ngăn chặn hoàn toàn ánh sáng xanh nhưng chúng ta có thể giảm thiểu nó, bên cạnh đó, ánh sáng xanh cũng góp phần tạo nên ánh nắng mặt trời tươi đẹp mà chúng ta ngắm nhìn mỗi ngày. Hãy bỏ túi cho mình những kiến thức chăm sóc mắt và sức khỏe cần thiết để đôi mắt luôn rạng ngời.
